Nad zakolem rzeki Wierzycy, na polodowcowym wzniesieniu w pobliżu Starogardu Gdańskiego, znajduje się miejsce, które przenosi w czasie. Grodzisko Owidz – rekonstrukcja wczesnośredniowiecznego grodu – imponuje rozmachem i dbałością o detale. Wizyta tutaj pozwala poczuć atmosferę dawnych wieków, dotknąć rękodzieła minionych epok oraz zanurzyć się w opowieściach o życiu pierwszych mieszkańców tych ziem.
Historia grodu w Owidzu
Grodzisko Owidz powstało jako rekonstrukcja grodu z XI wieku, zbudowanego, by umacniać zwierzchnictwo Bolesława Chrobrego nad Pomorzem. Usytuowane na wzgórzu, otoczone lasami, grodzisko odgrywało istotną rolę strategiczną i obronną. Nigdy nie było jedynie militarnym bastionem – stanowiło również centrum życia lokalnej wspólnoty. Zostało zniszczone pod koniec XI wieku podczas zbrojnych wojen, lecz przez kolejne stulecia jeszcze pełniło funkcje obronne i mieszkalne. W XVIII wieku, w czasie potopu szwedzkiego, było wykorzystywane jako obóz przez wojska szwedzkie i do dziś lokalnie funkcjonuje pod nazwą „Szwedzka Górka”.
Archeologia i rekonstrukcja
Prace archeologiczne odkryły ślady palisad, chat zrębowych i półziemianek, co pozwoliło w XXI wieku stworzyć wyjątkową rekonstrukcję grodu. Od 2012 roku sukcesywnie odtwarzane są kolejne elementy historycznej zabudowy, a otwartość miejsca na kolejne inicjatywy pozwala jeszcze lepiej zrozumieć realia życia dawnych Słowian. Wszystko – od bramy, przez wieże obronne, po zagrodę dla zwierząt – zostało zaprojektowane tak, aby jak najwierniej oddać klimat tamtych czasów.
Zwiedzanie i infrastruktura współczesna
Współczesne Grodzisko Owidz to nie tylko muzeum na świeżym powietrzu, ale także centrum edukacyjne i rozrywki, atrakcyjne zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci. Do głównych elementów obiektu należą: zrekonstruowana wieża bramna, chaty rzemieślników oraz domostwa, stołp – wieża ostatniej obrony, wieża obserwacyjna i zagrody dla zwierząt. Sercem grodziska jest niezabudowany plac – majdan, gdzie koncentruje się życie społeczne osady.
Imponujące jest zaangażowanie przewodników i rekonstruktorów, którzy przybliżają historię swoją pasją i głęboką wiedzą. Lekcje historii, warsztaty rzemiosła, pokazy walk rycerskich czy tradycyjne obrzędy wczesnośredniowieczne odbywają się niemal przez cały rok, dzięki czemu każde odwiedziny są wyjątkowym przeżyciem.
Muzeum Mitologii Słowiańskiej
Na terenie Grodziska Owidz działa jedyne takie miejsce w Europie – Muzeum Mitologii Słowiańskiej. Wizyta w tym muzeum pozwala zgłębić świat dawnych wierzeń, bogów i demonów zamieszkujących słowiańską wyobraźnię. Ekspozycje przygotowane są z dbałością o szczegóły i angażują wszystkie zmysły, czyniąc tę część zwiedzania niepowtarzalną lekcją kultury duchowej.
Imprezy i warsztaty
Grodzisko tętni życiem podczas licznych wydarzeń: turniejów łuczniczych, średniowiecznych festynów, jarmarków rękodzieła, warsztatów garncarskich, płócienniczych czy kowalskich. Obiekt dysponuje amfiteatrem na 400 miejsc, rozległym placem zabaw oraz przystanią kajakową na Wierzycy. Dla podróżujących dostępne jest pole namiotowe oraz mały hotel dla gości.
Na terenie grodziska nie brakuje również autentycznych akcentów – natknąć się można na drewniane rzeźby słowiańskich bóstw, takich jak Perun, Świętowit czy Swaróg. Spacerując pomiędzy chatami i majdanem, często spotkać można lokalnych rzemieślników prezentujących tradycyjne techniki rękodzielnicze.
Kulinarne akcenty i udogodnienia
Na terytorium Grodziska Owidz działa również restauracja „Karczma Słowiańska Na Podgrodziu” serwująca potrawy inspirowane dawną kuchnią ludową. W menu znaleźć można między innymi pieczeń z dziczyzny lub podpłomyki podane według średniowiecznych receptur.
Obiekt jest przystosowany dla rodzin z dziećmi i osób z niepełnosprawnościami. Funkcjonuje tu duży parking, sklepik z pamiątkami, a cała infrastruktura została rozplanowana z myślą o wygodzie zwiedzających.
Cennik i godziny otwarcia: Bilety wstępu kosztują 15zł (bilet normalny) i 10zł (bilet ulgowy). Zwiedzać można codziennie w godzinach 10:00-16:00. Dokładne informacje oraz aktualne wydarzenia dostępne są telefonicznie pod numerem 58 532 05 54 lub na stronie internetowej Grodziska Owidz.
Dojazd:
Grodzisko znajduje się w miejscowości Owidz, przy ul. Rycerskiej 1, około 3km od centrum Starogardu Gdańskiego. Dojazd jest dobrze oznakowany, a na miejscu znajduje się bezpłatny parking.
Podsumowanie
Grodzisko Owidz to miejsce, które łączy historię z teraźniejszością w fascynujący sposób. Klimat grodu, zaangażowanie jego opiekunów oraz bogactwo atrakcji sprawiają, że wycieczka tutaj przeradza się w prawdziwą podróż w czasie. Obiekt zrealizowany z pasją do historii pozostaje w pamięci na długo i z pewnością warto go wpisać na listę miejsc do odwiedzenia w regionie Kociewia. Grodzisko oferuje możliwość aktywnego spędzania czasu, nauki poprzez zabawę i wyjątkowych wrażeń dla całych rodzin.